VİYANA (HJ) – Avusturya’da yılın ilk ayında tüketici fiyatları beklenen artışı gösterdi. Aralık ayında %2 olan enflasyon, Ocak 2024’te %3.3’e yükseldi. Hükümetin destek önlemlerinin sona ermesi ve hizmet sektöründeki fiyat baskısı, artışın temel nedenleri olarak öne çıkt
Enerji ve Vergi Artışları Etkili Oldu
Statistik Austria Genel Müdürü Tobias Thomas, Ocak ayına ilişkin erken tahminleri değerlendirirken, “Enflasyon 2024 başında yükseliş eğilimine girdi” ifadelerini kullandı. Hükümetin elektrik fiyatlarını düşürmeye yönelik tedbirlerinin (elektrik fiyat freni gibi) planlandığı gibi sona ermesi, artan şebeke ücretleri ve enerji vergilerinin yeniden yürürlüğe girmesi, fiyatları yukarı çeken başlıca faktörler arasında yer aldı.
Enerji fiyatları, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %3.7 arttı. CO₂ vergisinin ton başına 45 Euro’dan 55 Euro’ya çıkmasıyla benzin ve dizel litre fiyatlarına yaklaşık 3 cent zam geldi. Statistik Austria uzmanı Michaela Maier, “Son altı-yedi aydır enerji, enflasyonu düşürücü etki yapıyordu. Ancak bu etki Ocak’ta tersine döndü” açıklamasını yaptı. Enerji sektörü, genel enflasyon artışının 0.4 puanından sorumlu oldu.
Hükümet Tedbirlerinin Sona Ermesi Enflasyonu Tetikledi
IHS ekonomisti Sebastian Koch’un analizine göre, enerji fiyatlarındaki artış, Aralık-Ocak dönemindeki enflasyon sıçramasının 1.25 puanını oluşturdu. Koch, “CO₂ fiyatlandırmasının etkisi sınırlı. Zayıf Euro ve petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar daha belirleyici oldu” dedi. Hükümetin elektrik fiyat freni ve enerji vergisi ertelemelerinin sona ermesi ise bu artışın 1.1 puanını açıkladı.
Hizmet Sektöründe Beklenmeyen Artış
Enflasyon uzmanları, hizmet sektöründeki fiyatların Ocak’ta %4.7 ile rekor düzeyde yükselmesini “sürpriz” olarak nitelendirdi. Otelcilik, restoranlar ve konut bakım-onarım maliyetlerinin yanı sıra, kira, cep telefonu abonelikleri ve sigorta gibi endekslenmiş fiyatların gecikmeli etkisi de artışta rol oynadı. Koch, “Enflasyon yükseldikten sonra bu kalemlerdeki artışlar devreye giriyor. Bu nedenle hizmetler, enflasyonu uzun vadede besliyor” diye ekledi.
2024’te Enflasyon %2.6 Bekleniyor
Uzmanlar, enerji ve hizmet fiyatlarındaki artışın tek seferlik olmaması nedeniyle, yıl boyunca enflasyonun Aralık 2023’teki %2’nin üzerinde seyredeceğini öngörüyor. IHS, 2024 için enflasyon tahminini %2.6 olarak açıkladı. Ancak petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar, ABD gümrük vergileri ve hizmet maliyetlerinin yüksek seyretmesi bu tahmini riske sokabiliyor.
Avro Bölgesi’nde de Benzer Tablo
Avro bölgesinde de Ocak enflasyonu %2.5 olarak ölçüldü. Merkez bankalarının hedeflediği %2’lik seviyenin üzerinde kalan enflasyonun, yıl içinde düşmesi ve faiz indirimleriyle ekonomiye destek sağlanması bekleniyor.
Veri ve Analiz: Statistik Austria, IHS, ÖAMTC