VİYANA (HJ) – Avusturya’da koalisyon hükümeti kurma görüşmeleri yürüten aşırı sağcı Özgürlük Partisi (FPÖ) ve merkez sağ Avusturya Halk Partisi (ÖVP), sosyal yardımlarda büyük kesintilere gitmeyi planlıyor. Basına sızan hükümet görüşmeleri tutanaklarına göre, belirli gruplar için sosyal yardımların yarıya indirilmesi, enflasyona karşı tam korumanın kaldırılması ve çocuk yardımlarının düşürülmesi gibi önemli değişiklikler öngörülüyor.
Asgari Yardım Sisteminde Yeni Kesintiler
FPÖ ve ÖVP, daha önceki ortak hükümetleri sırasında asgari yardım sistemini kaldırmayı hedeflemişti. Şimdi ise, sosyal yardımları sınırlandırarak iş arama teşvikini artırmayı planlıyorlar. Partilere göre, cömert sosyal yardımlar, işsizleri “çalışmaktan caydırıyor” ve özellikle göçmenler için Avusturya’yı cazip hale getiriyor.
Koalisyon görüşmelerine ait belgelerde, sosyal yardımlarda önemli kesintilere dair bölümler mutabakata varıldığını gösteren yeşil işaretlerle belirtilmiş durumda. Bu değişikliklerin yasalaşması halinde, mevcut sosyal destek sistemi ciddi şekilde zayıflatılacak.
Bekleme Süresi: Yardımlara Erişim Zorlaşacak
Yeni düzenlemeyle, henüz sigorta primi ödememiş olan kişilerin yardımlara tam erişimi engellenecek. Sığınmacılar ve diğer yeni gelenler için ise belirli bir çalışma süresi şart koşulacak.
En az üç yıl “tam sigortalı çalışma” süresi tamamlanmadan, sosyal yardımların ancak yarısının ödenmesi planlanıyor. Bu da yalnız yaşayan bir kişinin 1.209 avro yerine yaklaşık 600 avro alacağı anlamına geliyor.
Ayrıca, bekleme süresi boyunca işsizlerin zorunlu çalışmalara ve staj programlarına katılması gerekecek. Anayasa Mahkemesi (VfGH) daha önce benzer bir düzenlemeyi iptal etmişti, ancak FPÖ ve ÖVP, bu kez yasal boşluklardan faydalanarak uygulamayı hayata geçirmeye çalışıyor.
Enflasyon Koruması Kaldırılıyor
Bugüne kadar sosyal yardımlar, enflasyon oranına bağlı olarak artırılıyordu. Ancak yeni plan kapsamında, bu uygulamaya son verilmesi öngörülüyor. Federal hükümetin, eyaletlerin sosyal yardımları enflasyon oranında artırmasını yasaklayabileceği belirtiliyor. Bu da yardımların giderek değer kaybetmesine yol açacak.
Çocuk Yardımları Azaltılacak
Önceki FPÖ-ÖVP hükümeti, çocuk yardımlarını düşürmek istemiş ancak Anayasa Mahkemesi tarafından engellenmişti. Şimdi ise, Aşağı Avusturya ve Yukarı Avusturya’da uygulanan bir model ülke genelinde yürürlüğe konulacak.
Bu modele göre, çocuk başına verilen yardım her ilave çocuk için azaltılacak. Şu anda çocuk başına 326 avro alan aileler, gelecekte 302 avrodan başlayarak her yeni çocuk için kademeli olarak 145 avroya kadar düşen bir ödeme alacak.
Özellikle büyük aileleri etkileyen bu düzenleme, Viyana’daki sosyal yardım politikalarını da köklü bir şekilde değiştirecek.
Örneğin, Suriye’den gelen dokuz kişilik bir ailenin kira yardımı dahil aylık 4.600 avro alması kamuoyunda büyük tartışmalara yol açmıştı. Yeni sistemle bu tür ödemeler ciddi şekilde azaltılacak.
Aile Yardımları ve Sigorta Ödemeleri Mahsuplaşacak
Şu an için işsizlik maaşı gibi gelirler sosyal yardımlardan düşülürken, aile yardımları bu hesaba dahil edilmiyor. Ancak yeni düzenlemeyle, aile yardımlarının da sosyal yardımlardan mahsup edilmesi planlanıyor. Eğer bu tam olarak uygulanırsa, örneğin beş yaşındaki bir çocuğun ailesi 302 avroluk ek ödemenin 148 avrosunu kaybedecek.
Sağlık sigortası ödemeleri konusunda da benzer bir yöntemin izlenebileceği belirtiliyor.
Federal Hükümet Eyaletleri Zorlayabilecek mi?
Sosyal yardımların büyük bir kısmı, eyaletler tarafından yönetiliyor. Önceki FPÖ-ÖVP hükümetinin getirdiği sosyal yardım reformları, Viyana ve Tirol gibi bazı eyaletler tarafından tam olarak uygulanmamıştı. Ancak yeni koalisyon hükümetinin, yasal düzenlemeleri Anayasa Mahkemesi’ne taşıyarak eyaletleri sosyal yardımlarda kesintiye zorlamayı planladığı ifade ediliyor.
FPÖ ve ÖVP’nin planladığı reformlar hayata geçerse, Avusturya’da sosyal devlet anlayışı önemli ölçüde değişebilir. Bu değişikliklerin, özellikle dar gelirli aileler ve göçmenler üzerindeki etkileri kamuoyunda tartışma konusu olmaya devam edecek.