VİYANA (HJ) – Avusturya’da bir yılı aşkın süredir devam eden ekonomik durgunluk, sadece kısa vadede değil, orta vadede de refahın azalmasına yol açıyor. İlk çeyrekte, ekonomik çıktı (GSYİH) bir önceki yıla göre yüzde 1,1 daha düşük gerçekleşti. Önümüzdeki beş yıl içinde ise sadece yüzde 0,9 oranında büyümesi bekleniyor. Koronavirüs pandemisinin neden olduğu düşüş, başlangıçta dinamik bir toparlanma ile telafi edildi, ancak enflasyon dalgası ve yüksek faiz oranları yeni bir durgunluğa yol açtı. İstatistik Avusturya Başkanı Tobias Thomas, bu gelişmeleri değerlendirirken “Koronavirüs krizinden bu yana yatay bir hareketten söz edebiliriz” diyor.
Kişi Başına Refah Azalıyor
Ekonominin aksine nüfus dinamik bir şekilde artarken, kişi başına düşen refah azalıyor. Avusturya’da şu anda 9,17 milyon kişi yaşıyor, bu beş yıl öncesine göre yaklaşık 310.000 kişi daha fazla. İstatistik kurumu başkanı, “Refah azalıyor” diyerek, “2019’un ilk çeyreğine kıyasla kişi başına düşen GSYH reel olarak yüzde 2,4 azaldı” şeklinde açıklamada bulundu.
Gastronomi Sektörü Frenleyici Rol Üstleniyor
Ekonominin ve dolayısıyla refahın itici gücü imalat sanayi oldu. Ancak, sanayi ve inşaat sektörü şu anda tökezliyor; sanayi sektöründe ciro 14 aydır düşüşte, ancak katma değer hala pandemi öncesi seviyenin yüzde 28,4 üzerinde. Nisan ayında düşüş eğilimi yavaşladı. Thomas, “Ancak henüz olumlu bir gelişmeden söz edemeyiz” diyor.
2019’dan bu yana ekonomiyi olumsuz etkileyen hazır yemek sektörü, ilk çeyrekte katma değer kriz öncesi seviyenin yüzde 20,4 altında kaldı. Yiyecek içecek sektörü, son zamanlarda Avusturya’da enflasyonun en güçlü itici gücü olarak enerji sektörünün yerini aldı. Avusturya’da enflasyon, Mayıs ayında yüzde 3,3’e gerileyerek Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) belirlediği yüzde 2’lik hedefe yaklaştı. Bununla birlikte, Avusturya’daki enflasyon, Avro bölgesinde en yüksek beşinci enflasyon oranıdır. Bu durum, yiyecek içecek sektöründeki yüksek fiyat artışlarından ve Avusturya’nın bir turizm merkezi olarak bu sektöre verilen yüksek ağırlıktan kaynaklanmaktadır.
Gelecekteki Büyüme Beklentileri
Durgunluğa rağmen, işgücü piyasası “son derece güçlü” bir şekilde gelişmeye devam ediyor. Mayıs ayında işsizlik oranı yüzde 6,4 ile bir önceki yıla kıyasla “ılımlı bir artış” gösterdi. Ancak, işgücü açığı yeniden kötüleşiyor ve şirketler boş pozisyonları doldurmakta zorlanıyor. Avusturya İstatistik Kurumu’nun açık iş endeksine göre, bu durum yaklaşık 200.000 işi etkiliyor. Ve işler muhtemelen daha da kötüye gidecek. Ancak, Avusturya ekonomisinin yılın ikinci yarısında büyümeye dönmesi bekleniyor.
Bank Austria’nın baş ekonomisti Stefan Bruckbauer, bu yılın tamamı için yüzde 0,3’lük hafif bir büyüme öngörüyor. Küresel ekonominin istikrara kavuşması, enflasyondaki düşüş ve temel faiz oranlarında yaklaşan indirim bu büyümeye katkıda bulunacaktır. Bruckbauer’e göre, ekonomik çıktıdaki büyümenin 2025 yılında yüzde 1.5’e yükselmesi bekleniyor.