(VİYANA) HJ – Avusturya’da öğretmen yetersizliği her geçen yıl derinleşiyor. Özellikle ortaokul ve ilkokullarda boş kalan kadrolar nedeniyle eğitim yönetimleri alarmda. Yukarı Avusturya Eğitim Müdürlüğü’nün verilerine göre, bölgede hâlâ 640 öğretmen açığı bulunuyor.
Ancak başvurular sürüyor: Şu ana dek bin kişinin öğretmenlik için müracaat ettiği bildirildi. ORF OÖ’ye konuşan Eğitim Direktörü, pozisyonların büyük bölümünün doldurulabileceğini belirterek iyimser bir tablo çizdi.
Ana derslerde ciddi açık
En büyük eksiklik, Almanca, matematik ve İngilizce gibi temel derslerde yaşanıyor. Fen bilimleri ve din derslerinde de öğretmen bulmak zorlaşıyor. Bu açığı hızla kapatmak için Eğitim Bakanlığı son iki yıldır farklı meslek gruplarından gelenleri eğitime kazandırmayı hedefleyen “Quereinsteiger” (meslek değiştirerek öğretmen olanlar) modeline ağırlık verdi. Yukarı Avusturya Eğitim Direktörlüğü, bu yolla geçen yıl yaklaşık yüz kişinin öğretmenliğe kazandırıldığını açıkladı.
Sayıştay: Önlemler gecikti, model yetersiz
Sayıştay (Rechnungshof), yayımladığı son raporunda bakanlığın öğretmen açığına yönelik adımlarını sert biçimde eleştirdi. Kurum, eğitimde personel yetersizliği riskinin 2009’da öngörülmesine rağmen zamanında kapsamlı ve sistematik önlemlerin alınmadığını vurguladı. Öğretmen eksikliği, bugüne dek fazla mesai, branş dışı ders verme ve özel sözleşmelerle geçici olarak telafi edilmeye çalışıldı.
Sayıştay, 2022 yılında başlatılan “Klasse Job” girişiminin bazı olumlu yönlerine işaret etse de, uygulamada ciddi eksikler bulunduğunu bildirdi. Bakanlığın kullandığı tahmin modeli eksik veriler içerdiği için öğretmenlik bölümlerinden mezun olan öğrenci sayısına dair sağlıklı öngörü yapılamadığı belirtildi.
Meslek değiştirene teşvik var, sonuç sınırlı
“Klasse Job” projesi kapsamında öğretmen açığını kapatmaya yönelik sekiz farklı önlem hayata geçirilmişti. Ancak Sayıştay, özellikle meslek değiştirerek öğretmen olanlar için geliştirilen sistemde iyileştirme yapılması gerektiğine dikkat çekti. 2023/24 eğitim yılı için bu programa beş binden fazla kişi başvurdu. Bunların yarısı gerekli yeterlilik belgesini aldı. Ancak sınıf başına geçen kişi sayısı yalnızca altı yüz doksan altı oldu.
Sayıştay, bu alanda uzun vadeli istihdamın teşvik edilmesini önerdi. Sertifikasyon sürecinde adaylardan kısmi bir ücret talep edilmesinin de değerlendirilmesi gerektiği ifade edildi. Öğretmen açığına karşı önerilen bir başka yöntem ise, okullarda yarı zamanlı çalışanların oranının düşürülmesi. Zira 2023/24 döneminde öğretmenlerin yaklaşık yüzde kırkı yarı zamanlı çalıştı.