VİYANA (HJ) – Eğer popüler podcast’ler, çok satan kitaplar ve sosyal medya influencer’ları bir gösterge ise, milyonlarca insan uzun yaşam arayışında. Ancak Dartmouth Geisel Tıp Fakültesi’nden Susan B. Roberts’a göre, önemli olan yalnızca uzun bir yaşam değil, aynı zamanda sağlıklı yaşanılan yıl sayısı.
Roberts, genetik faktörlerin yaşam süresinde etkili olduğunu belirtse de, egzersiz alışkanlıkları, uyku düzeni, alkol ve sigara tüketimi gibi yaşam tarzı seçimlerinin de büyük önem taşıdığını vurguluyor.
Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu’ndan Dr. Frank Hu ise, beslenmenin uzun ömür üzerindeki etkilerini kesin olarak kanıtlamanın zor olduğunu belirtiyor. Araştırmalar uzun vadede farklı diyetleri incelemek zor olduğundan, bilim insanları beslenme alışkanlıkları ile sağlık arasındaki ilişkilere odaklanıyor.
İşte uzmanlardan uzun ve sağlıklı bir yaşam için önerilen beslenme ipuçları:
- Bitkisel Proteinleri Tercih Edin
Araştırmalar, yeterli protein tüketiminin uzun yaşam ve yaşlılıkta sağlıklı kalmak için önemli olduğunu gösteriyor. Özellikle bitki bazlı protein kaynakları, kırmızı ve işlenmiş ete kıyasla daha uzun bir yaşam süresiyle ilişkilendiriliyor. Baklagiller, kabuklu yemişler ve tam tahıllar bu anlamda faydalı bulunuyor. Uzmanlar, yaşlı bireylerin güçlü kas ve kemik yapısını koruyabilmesi için protein alımını düzenli olarak gün içine yaymalarını tavsiye ediyor.
- Kemik Sağlığınızı Destekleyin
Yaşlandıkça kemik sağlığını korumak, uzun süre aktif ve bağımsız kalabilmek için önemli. Uzmanlar, kalsiyum ve D vitamini açısından zengin besinlerin diyetin bir parçası olması gerektiğini belirtiyor. Süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, tofu ve güçlendirilmiş bitkisel sütler bu ihtiyacı karşılamak için öneriliyor.
- Polifenolleri Artırın
Meyveler, sebzeler ve tam tahıllar gibi bitkisel gıdalar, polifenoller bakımından zengin ve bu bileşiklerin sağlıklı yaşlanmayı desteklediği düşünülüyor. Kahve, çilek, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve sızma zeytinyağı gibi gıdalar da bu açıdan faydalı. Dr. Hu, düzenli kahve tüketiminin diyabet, kalp hastalıkları ve bazı kanser türlerine karşı koruyucu olabileceğini belirtiyor.
- Sağlıklı Yağlara Yönelin
Zeytinyağı, fındık ve avokado gibi doymamış yağlar, uzun ömürle ilişkili bulunurken, kırmızı et ve işlenmiş ürünlerdeki doymuş yağlar daha kısa bir yaşam süresiyle bağlantılı. Ayrıca omega-3 yağ asitleri bakımından zengin balıklar, beyin sağlığını korumaya yardımcı oluyor.
- Ultra İşlenmiş Gıdalardan Kaçının
Paketli gıdalar, işlenmiş etler ve gazlı içecekler gibi ultra işlenmiş ürünler, kalp hastalığı ve diyabet gibi sağlık sorunlarıyla ilişkilendiriliyor. Bu tür gıdaların aşırı tüketimi, yaşam süresini kısaltabilir. Uzmanlar, özellikle şekerli içeceklerin ve işlenmiş etlerin tüketimini sınırlamanın önemini vurguluyor.
- Genel Beslenme Düzeninize Odaklanın
Son olarak, Dr. Hu önemli olanın tek tek yiyecekler değil, genel beslenme düzeni olduğunu söylüyor. Akdeniz diyeti ve bitkisel bazlı diyetler gibi sağlıklı beslenme alışkanlıklarının erken ölüm riskini azalttığını belirten Hu, diyetin çeşitli işlenmemiş veya minimal işlenmiş gıdalara dayanması gerektiğini vurguluyor. Esneklik ise mümkün; Hu, herkesin kendine uygun bir beslenme tarzı bulabileceğini ifade ediyor.
Uzun ve sağlıklı bir yaşam arayışında, doğru beslenme alışkanlıkları büyük bir rol oynuyor. Ancak unutulmamalı ki, her bireyin ihtiyaçları farklı olabilir ve denge en önemli unsur.